Operatori i Shërbimeve të Kujdesit Shëndetësor në Shqipëri ka kënaqësinë të njoftojë pjesëmarrjen aktive në projektin e Fondit Global për Mjedisin (GEF) “Eliminimi i Pajisjeve Mjekësore që Përmbajnë Merkur”, i cili u diskutua gjatë takimeve virtuale në fund të muajit tetor 2024. Ky projekt ambicioz, me ID GEF 10716, synon të eliminojë pajisjet mjekësore që përmbajnë merkur në përputhje me standardet globale të Konventës Minamata për shëndetin mjedisor dhe sigurinë e pacientëve.
Shqipëria u përfaqësua nga znj. Jeta Deda, Drejtore e Përgjithshme e Operatorit të Shërbimeve të Kujdesit Shëndetësor, dhe znj. Xhuljana Trimi, specialiste në Drejtorinë e Harmonizimit të Kujdesit Shëndetësor. Në këto takime morën pjesë ekspertë teknikë, vendimmarrës dhe zyrtarë të shëndetësisë nga vende pjesëmarrëse, të angazhuar për të zhvilluar zgjidhje të qëndrueshme për zëvendësimin e merkurit dhe menaxhimin e sigurt të mbetjeve.
Projekti GEF 10716 synon të zëvendësojë termometrat dhe sfigmomanometrat me merkur—pajisje të përdorura shpesh, por potencialisht të rrezikshme—me alternativa të sigurta, pa merkur, në të gjitha institucionet shëndetësore. Në kuadër të projektit, vendet pjesëmarrëse do të dorëzojnë propozime të detajuara për pilotimin e zëvendësimit të këtyre pajisjeve dhe për menaxhimin e mbetjeve. Propozimet do të diskutohen dhe përmirësohen në fillim të vitit 2025, me qëllim përgatitjen e tyre për implementim efektiv.
Gjatë takimeve virtuale, ekspertët e OBSH-së, znj. Margaret Montgomery dhe znj. Ute Pieper, drejtuan diskutimet duke u përqendruar në mësimet e nxjerra nga projekte të ngjashme dhe praktikat më të mira për një kujdes shëndetësor pa merkur. Sesionet synonin të udhëzonin vendet pjesëmarrëse në hartimin e propozimeve të qëndrueshme përmes ndarjes së njohurive mbi menaxhimin e projektit, përputhshmërinë rregullatore dhe metodat e sigurta të eliminimit. OBSH do të vazhdojë të ofrojë mbështetje teknike përmes template-ve të përshtatura për nevojat dhe burimet kombëtare të secilit vend.
Në Shqipëri, hapi i radhës përfshin përzgjedhjen e qendrave pilot ku do të implementohen pajisje pa merkur, si dhe zhvillimin e infrastrukturës dhe trajnimin e stafit për menaxhimin dhe eliminimin e sigurt të pajisjeve me merkur. Operatori i Shërbimeve të Kujdesit Shëndetësor do të koordinojë me aktorët kombëtarë për të siguruar një kalim të lehtë dhe një adoptim të gjerë të praktikave pa merkur.
Duke eliminuar merkurin nga sistemi shëndetësor, Shqipëria ripohon angazhimin e saj për përgjegjësinë mjedisore dhe mirëqenien e pacientëve. Ky projekt përbën një hap të rëndësishëm drejt harmonizimit të kujdesit shëndetësor kombëtar me standardet ndërkombëtare, duke krijuar një mjedis shëndetësor më të sigurt, më të pastër dhe më të qëndrueshëm.
